पुस्तक परिचय : Let Me Say It Now (Rakesh Maria)

मुंबईचे सुपर-कॉप राकेश मारिया यांनी आपल्या ३०+ वर्षांच्या पोलीस सेवेतले अनुभव, आठवणी लिहिल्या आहेत. सुरुवातीचं अकोला पोस्टिंग आणि नंतर एकदा रायगड जिल्ह्यातलं अल्प काळाचं पोस्टिंग वगळता त्यांनी कायम मुंबईत काम केलं. आणि त्यातही क्राइम डिटेक्शन हे त्यांचं आवडतं फील्ड होतं.

१९९३ सालच्या मुंबई बाँबस्फोट तपासामुळे ते प्रकाशात आले. तेव्हाचं सगळं वर्णन, तपासाची माहिती, संजय दत्तला त्यांनी अटक केलं त्या आठवणी वाचायला इंटरेस्टिंग आहेत. तेव्हा मी या बातम्या बर्‍यापैकी फॉलो करायचे. ते सगळं पुन्हा आठवलं.

नंतरही मुंबईतले काही स्थानिक गुन्हे, गाजलेल्या केसेस, काही गुन्हेगारांचा इतर राज्यांमध्ये काढलेला थरारक माग, नेपाळ बॉर्डरपर्यंतच्या मोहिमा मुंबईत बसून मॉनिटर करणे, हे सगळं पण भारी आहे. त्यातलं पोलिसी जार्गन (उदा. क्लीन पिक-अप) वगैरेमुळे थ्रिलर सिनेमे पाहत असल्यासारखं वाटतं.
प्रत्येक मोहिमेतले त्यांचे ज्युनिअर सहकारी, कुणाची काय खासीयत होती, क्राइम डिटेक्शनसाठी खबर्‍यांचं जाळं कसं महत्वाचं असतं, हे सगळं त्यांनी खूप छान लिहिलं आहे. (खबर्‍यांचं विस्तृत आणि बारकाईने रचलेलं जाळं यासाठी ते मुंबई पोलीस दलात प्रसिद्ध होते.)

तरी मला कसाबचं त्यांनी केलेलं इंटरॉगेशन, त्याबद्दल त्यांचं म्हणणं, अ‍ॅनालिसिस, अनुभवी पोलिस अधिकारी म्हणून त्यांच्या कमेंट्स याची उत्सुकता होती. तिथे मात्र माझी सपशेल निराशा झाली. २६/११ आणि पुढचे २-३ दिवस पोलीस कमिश्नरांनी मारियांची नेमणूक कंट्रोल रूमला केली होती. तेव्हा त्यांच्यावर प्रसारमाध्यमांमध्ये टीका झाली होती, की गुन्हे अन्वेषणाचा दीर्घ अनुभव आणि मुंबईची खडान् खडा माहिती असूनही ते प्रत्यक्ष मैदानात उतरले नाहीत. तसंच अशोक कामटेंच्या पत्नीने त्यांच्यावर आरोप केले होते की त्यांनी जाणूनबुजून कामटेंना कामा हॉस्पिटलला पाठवलं. या सगळ्यावर त्यांनी पुस्तकात उत्तर दिलं आहे. आणि आपल्या म्हणण्याच्या पुष्ट्यर्थ २६/११ च्या रात्रीचा जवळपास मिनिटा-मिनिटाचा रिपोर्ट लिहिला आहे. पुस्तक म्हणून वाचताना यामुळे विरस होतो.
पुढे त्यांच्या करिअरच्या शेवटी शेवटी शीना बोरा मर्डर केसच्या बाबतीतही त्यांच्यावर आरोप-प्रत्यारोप झाले होते. त्यांची तातडीने बदली झाली होती. ते आरोप त्यांना खूप लागले होते. त्याचंही त्यांनी अति सविस्तर स्पष्टीकरण दिलं आहे. तेव्हाचे पेपरांमधले रिपोर्ट्स, मुख्यमंत्र्यांशी एसएमएसद्वारे झालेलं संभाषण, वगैरे, वगैरे.
पुस्तकाचं शीर्षक बघता असं काही ना काही पुस्तकात असणार याची थोडीफार अपेक्षा होतीच, पण इतकं असेल असं वाटलं नव्हतं.

त्यामुळेच पुस्तक ६००+ पानांचं झालं आहे. ते आणखी जरा आटोपशीर झालं तर वाचायला आणखी मजा येईल. 

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

इट्स टाइम फॉर आफ्रिका - १

Image
  पूर्वतयारी दक्षिण आफ्रिकेला जाण्याचं अनेक वर्षांपासून मनात होतं. २०१७ साली न्यूझीलंडला गेलो तेव्हाही आधी द.आ.च मनात होतं. पण त्याच्या आदल्या वर्षीच केपटाऊनमधल्या पाण्याच्या दुर्भिक्षाच्या बातम्या वाचल्या होत्या. त्यामुळे तेव्हा ते लांबणीवर टाकलं गेलं, ते यंदा प्रत्यक्षात आलं. सुरुवात प्लॅनिंगपासून करतेय, कारण आतापर्यंतच्या आमच्या टूर्समध्ये द.आ.चं प्लॅनिंग मला सर्वात चॅलेंजिंग वाटलं आहे. द.आ. म्हटल्यावर पहिल्यापासून माझ्या डोक्यात केप टाऊन आणि क्रूगर नॅशनल पार्क ही जोडी फिट्ट बसलेली होती. ती माझी चूक होती. नकाशा पाहिला तर कळतं, की केप टाऊन आणि क्रूगर जवळपास diagonally opposite आहेत आणि त्यांच्यातलं अंतर भरपूर आहे. (क्रूगर आसाम-अरुणाचल मानलं तर केप टाऊन गोवा आहे.) क्रूगर नॅशनल पार्क हे आफ्रिकेतल्या महत्त्वाच्या नॅशनल पार्कपैकी एक. क्रूगरला जवळचं मोठं शहर म्हणजे जो’बर्ग किंवा प्रिटोरिया. भारतातून जो’बर्गला रोज फ्लाइटस आहेत. शिवाय जो’बर्ग हे राजधानीचं शहर. त्यामुळे पहिला प्लॅन ठरला- मुंबई-जो’बर्ग, तिथून क्रूगर. पहिले प्लॅन्स थोड्याच दिवसांत मान टाकतात. हा प्लॅनही आठवड्...
Read more

इट्स टाइम फॉर आफ्रिका - २

Image
  इट्स टाइम फॉर आफ्रिका - १   गार्डन रूट – दगडधोंडे, डोंगर-कपारी : १ पहिल्या भागात टूर प्लॅन लिहिला. पण पुढचे लेख त्या क्रमानुसार नाहीत. किंबहुना प्रत्येक ठिकाणासाठी एक लेख अशी विभागणी मला करताच येणार नाही. त्याचं एक कारण- गार्डन रूटची geology. दुसरं कारण- तिथे आम्ही केलेले nature trails, walking/hiking trails. आणि तिसरं कारण तिथला flora-n-fauna. आणि या सगळ्यांचं समुद्रासोबतचं अद्वैत! मी ना geology ची अभ्यासक आहे, ना botanist आहे. पण या सगळ्या गोष्टींचा एकजिनसीपणा, परस्परावलंबित्व, एकमेकांना धरून राहणे, तिथे ठिकठिकाणी इतकं विलक्षणरीत्या जाणवत होतं, की बस्स! त्यामुळे random क्रमाने लिहिणार आहे. सर्वात पहिला फोकस दगडधोंडे, rock structures यांच्यावर. नैसर्गिक खडकांबद्दल मला लहानपणापासून आकर्षण आहे. मोठाले फत्थर, शिळा, दगडधोंडे ते लहान गोटे, खडे सगळ्याबद्दल. बरं, महाराष्ट्रात, सह्याद्रीच्या परिसरात राहणार्‍यांना मोठाले डोंगरकडे, शिळा वगैरेंचं नाविन्य असायचं कारण नाही. तरीही गार्डन रूटवरच्या डोंगरकड्यांनी, फत्थरांनी असं काही थक्क करून सोडलं की विशेषणं कमी पडावीत. आत्ता ...
Read more

पुस्तक परिचय : Educated (Tara Westover)

Image
अमेरिकेतल्या Idaho राज्यात राहणारं एक कुटुंब. नवरा-बायको आणि ७-८ मुलं. नवरा-बायको कट्टर Mormon पंथीय. या पंथाच्या लोकांचा आधुनिक जगावर, वैज्ञानिक प्रगतीवर अजिबात विश्वास नसतो. आधुनिक शिक्षण, वैद्यकीय उपचार इ. गोष्टी म्हणजे सैतानाशी सामना. त्यापासून दूर राहायचं. आयुष्यात येणारं प्रत्येक संकट देवाने परीक्षा घेण्यासाठी धाडलं असल्याप्रमाणे सहन करायचं. त्यातून जमेल तसं तरुन जगणं पुढे सुरू ठेवायचं. ही यांची रीत. हे कुटुंबही तसंच. वडिलांचा भंगार व्यवसाय. सगळी मुलं तिथे पडेल ते अंगमेहनतीचं काम करण्यात तरबेज असतात. पण एकूण जीवनशैली पुरती रासवट. टॅरासुद्धा १५ वर्षांची होईपर्यंत असंच रासवट जगत होती. पण तिला हळूहळू बाहेरच्या जगाचं वारं लागायला लागलंच. आपलं विनाशिक्षित असणं तिला जाणवायला लागलं. यातून बाहेर पडण्याची गरज भासायला लागली. तो निर्णय तिच्यासाठी खूप अवघड होता. बाहेर पडायचं तर कसं, याचा शोध तिचा तिलाच घ्यायचा होता. मोठा सामाजिक, आंतरिक, तात्विक झगडा होता तो तिच्यासाठी. पण तिने एक-एक पाऊल टाकायला सुरुवात केली. आणि आयुष्याची पहिली १५ वर्षं शाळेचं तोंडही न पाहिलेली ही मुलगी पुढच...
Read more